تحلیلی بر ضرورت‌ها و الزامات بازاندیشی در اهداف، راهبردها و برنامه‌های درسی دوره‌های دکتری تخصصی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار سازمان سنجش، تهران ، ایران

2 استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران ، ایران

3 استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران ، ایران

4 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

هدف: سؤال اساسی که مقاله حاضر تلاش کرده به آن پاسخ دهد این است که با توجه به روند تحولات آموزش عالی در بعد ملی و بین‌المللی آیا زمان آن نرسیده که بازنگری دقیقی از اهداف، راهبردها و برنامه‌های درسی دوره‌های دکتری تخصصیصورت گیرد؟
روش:پژوهش حاضر تحلیلی تفسیری می‌باشد. که با بررسی اسناد و مدارک پژوهشی تلاش کرده تا ضمن ارائه تصویری از مطالعات انجام شده در این مورد ضرورت بازاندیشی و بازنگری در دوره‌های دکتری تخصصی تحلیل شود.
یافته‌ها: دورة دکتری تخصصی یکی از راه‌های تربیت نیروی متخصص در حوزه‌های مختلف دانش بشری است. راه‌اندازی دوره‌های دکتری با اهداف مختلفی صورت می‌گیرد که مهم‌ترین‌ آنها تربیت مدرس و پژوهشگر است. در چند دهة گذشته تنوع زیادی در اهداف، راهبردها، روش‌ اجرا، برنامه‌های درسی و نحوة ورود به دوره‌های دکتری به وجود آمده است که عمدتاً با توجه به نیازهای جامعه و تغییر ماهیت آموزش عالی بوده است. از راه‌اندازی اولین دورة دکتری تخصصی در کشورمان حدود 80 سال می‌گذرد و در این زمان طولانی اجرای این دوره‌ها تغییر زیادی را تجربه نکرده‌اند و آن‌چه رخ داده عمدتاً متمرکز بر اصلاح سرفصل‌ها و محتوا بوده است. در واقع دوره‌های دکتری در کشورمان همچنان با نگاه سنتی به تحصیلات آکادمیک و با هدف تربیت مدرس اجرا می‌شوند و با تغییرات سریع علم و فناوری سازگار نیست. بنابراین بازاندیشی و بازنگری در دوره‌های دکتری ضرورتی انکارناپذیر است که از نوع نگاه به دورة دکتری تا اجرا و ارزشیابی آن را شامل می‌شود.  

کلیدواژه‌ها


Altbach. P.G. (2004). Doctoral Education: Present Realities and Future Trends. College and University Journal, 80(2): 3-10.
Atafar, et al. (2004). The role of PhD Course in Identifying Strategies to Promote Knowledge - Based Development, First Conference on PhD Course in Iran, IRPHE [In Persian]. 
Buckley, F. et all (2009). Doctoral Competencies and Graduate Research Education: Focus and Fit with the Knowledge Economy? Innovation and Knowledge (LInK) Research Centre. http://www.link.dcu.ie/publications/workingpaperseries/
Cryer, P. (1997). Transferable Skills, Marketability and Lifelong Learning: The particular case of postgraduate research students. Studies in Higher Education, 23 (2): 207-216.
Fathivajargah, K. (2011), Design and validation of the model revised curricula of humanities universities and higher education institutions, Institute of Cultural Studies, [In Persian].
Golde, C. and Dore, T. (2001). At Cross Purposes: What the experiences of today’sdoctoral students reveal about doctoral education. Available online at: http://www. phd-survey.org/ Accessed on 21/11/2007.
Hoddell, S., Street, D., Wildblood, H. (2002). Doctorates – converging or diverging patterns of provision. Quality Assurance in Education, 10(2):61-70.
Hufner, K. (2004).Germany. In: Doctoral Studies and Qualifications in Europe and the United States: Status and Prospects, edited by Sadlak, Jan, UNESCO: Studies on Higher Education.
Institute for Research and Planning in Higher Education(IRPHE).(2012). Iranian Higher Education Report, IRPHE [In Persian].
Khodaii, E. et all. (2012), the Reports of PhD Entrance Exam, NOET Pub, [In Persian].
Laster, S. (2004). Conceptualizing the practitioner doctorate, Studies in Higher Education 29 (5).
Laster, S. (2003). Qualifications in professional development: a discussion from the perspective of conservators in the UK and Ireland. Studies in Continuing Education 25 (3): 269-283.
Laster, S. (2010). on professions and being professional, (conceptual paper). Available in: http://www.sld.demon.co.uk/publication.
Lemerle, J. (2004). France.In: Doctoral Studies and Qualifications in Europe and the United States: Status and Prospects, edited by Sadlak, Jan, UNESCO: Studies on Higher Education.
Alison, L., Brennan, M., Green, B. (2009).  Re‐imagining doctoral education: Professional Doctorates and beyond, Higher Education Research & Development , Volume 28, Issue 3,
Maxwell, T.W. (2003). From first to second generation professional doctorate. Studies in Higher Education, 28(3): 279-291.
Memariani, A. (2007). Introduction to First Conference on PhD Course in Iran, IRPHE. [In Persian]. 
Mirzamohammadi, M. (2010). Comparison of PhD Curriculum in Curriculum Planning in Iran with Foreign Universities, National Congress of the Humanities, the situation today, the prospect of tomorrow, Institute for humanities and cultural studies (IHCS), [In Persian].
Morgavi, A., McCarthy, M., Metcalfe, J. (2007). Employers’ Views of Researchers’ Skills: A comprehensive review of existing literature into employers’ views of the skills of early career researchers. London: UK GRAD Programme. Available online at: http://www.grad.ac.uk/downloads/documents/Reports/2007%20publications/E mployers'%20views%20of%20researchers'%20skills%20(pdf). Accessed on 21/11/2006
Moscati, R. (2004).ItlyIn: Doctoral Studies and Qualifications in Europe and the United States: Status and Prospects, edited by Sadlak, Jan, UNESCO: Studies on Higher Education.
Mitchell, T. (2007). The Academic Life: Realistic changes needed for business school students and faculty.  Academy of Management Learning & Education, 6(2):236-251.
Melin, G., Janson, K. (2006). What skills and knowledge should a PhD have? Changing preconditions for PhD-education and postdoc work”. In Teichler U (ed): The Formative Years of Scholars, Wenner-Gren International Series Vol 83, Portland Press, London, 2006.
O’Conner, B.N. (2011). Perspectives on professional doctorate education in the United States. Work Based Learning e-Journal, Vol. 2, No.1
PhD Courses Regulations. (2010). Ministry of Science, Research and Technology, (In Persian).
Poole, B. (2011). Notes on the emergence of EdD (Doctor of Education) programmes in the United Kingdom. Journal of the NUS Teaching Academy, 1(1): 44-53.
Poultney, V. (2010). Challenging the PhD: Managing the alignment of an EdD programme alongside a traditional PhD pathway.Work Based Learning e-Journal Vol. 1, No. 1.
Pechar, H ., Thomas, J. (2004). Austria. In: Doctoral Studies and Qualifications in Europe and the United States: Status and Prospects, edited by Sadlak, Jan, UNESCO: Studies on Higher Education.
Rubin, N.J., Bebeau, M., Leigh, I.W., Lichtenberg, J.W., Nelson, P.D., Portnoy, S., Smith, I.L., Kaslow, N.J. (2007). The Competency Movement within Psychology: A historical Perspective. Professional Psychology: Research and Practice, 38(5): 42.
Sadlak, J. (2004). Doctoral Studies and Qualifications in Europe and the United States: Status and Prospects. UNESCO: Studies on Higher Education.
Shaabani, B., Mosapor, N. (1997). PhD Curriculum Evaluation in education sciences, First Seminar onHigher EducationinIran, Allame Tabatabaii University. [In Persian].
Trafford, V., Leshem, S. (2009). Doctorateness as a threshold concept. Innovations in Education and Teaching International, 46(3): 305-316.
Weert, E.D. (2005). The Netherlands.   In: Doctoral Studies and Qualifications in Europe and the United States: Status and Prospects, edited by Sadlak, Jan, UNESCO: Studies on Higher Education.
Yadegarzadeh, GH.R. (2013). Design and Accreditation the Job Competencies of Higher Education Curriculum Specialists, and Evaluation Doctoral Curriculum, Shahid Beheshti University, [In Persian].