تبیین اثر برنامه درسی پنهان بر احساس تعلق به مدرسه دانش‌آموزان دوره ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی هرمزگان

2 دانشیار گروه علوم تربیتی هرمزگان

3 دانشیار شهید رجایی تهران

4 دانشیار دانشگاه هرمزگان

چکیده

هدف: هدف از این پژوهش بررسی چگونگی اثرگذاری  برنامه درسی پنهان بر احساس تعلق به مدرسه دانش‌آموزان دوره ابتدایی است.
روش: به این منظورازروش آمیخته یا ترکیبی در این پژوهش استفاده شد که در بخش کمی، روش تحقیق مورداستفاده روش پیمایشی از نوع مقطعی و در بخش کیفی از روش بررسی موردی (پژوهش پدیدار شناختی از نوع تجربه زیست شده) استفاده ‌شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه 39 مدرسه ابتدایی پسرانه ناحیه 3 آموزش‌وپرورش شهرشیراز در سال تحصیلی 95-94 است.تعداد نمونه مورد پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی 8 مدرسه و طول مدت مشاهده از ابتدا تا انتهای سال تحصیلی 95-94 بوده است. برای جمع‌آوری اطلاعات متناسب با ماهیت موضوع پژوهش و روش تحقیق مورداستفاده از ابزارهای زیر استفاده‌ شده است: 1- پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری، بتی و وات.2- فرم‌های مشاهده سنج محقق ساخته با مقیاس درجه‌بندی لیکرت باروش واقعه نگاری. 3- مصاحبه با روش سؤالات استاندارد شده و روش گفتگوهای غیررسمی به منظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات دربخش کمی از همبستگی پیرسون و تجزیه وتحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج رگرسیون چندگانه بین برنامه درسی پنهان بااحساس تعلق به مدرسه دانش‌آموزان همبستگی چندگانه 435/0 را نشان می‌دهد که درسطح اطمینان 95% معنادار است. با توجه به ضریب تبیین مشخص شد که 19 درصد احساس تعلق به مدرسه دانش‌آموزان متاثراز برنامه درسی پنهان است.همچنین به منظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات در بخش کیفی از نظرات صاحب‌نظران برنامه درسی پنهان و روانشناسی پرورشی استفاده شد که نتایج تجزیه‌وتحلیل کیفی یافته‌ها نشان داد که در اکثر مدارس و کلاس‌های درس مورد مشاهده دانش‌آموزان تحت تأثیر آثار برنامه درسی پنهان قرار داشتند که این آثار به‌طور مستقیم و غیرمستقیم براحساس تعلق به مدرسه آن‌ها تأثیر عمیق و پایداری می‌گذاشت.